Skip to content

Month: August 2020

Ablacja w najnowszych polskich wytycznych leczenia raka nerki

Radiologia interwencyjna od lat jest z powodzeniem wykorzystywana w diagnostyce i leczeniu raka nerki. Najnowsze polskie wytyczne leczenia raka nerkowokomórkowego zostały opublikowane w Onkologii w Praktyce Klinicznej w dokumencie pod redakcja prof. Wysockiego https://journals.viamedica.pl/onkologia_w_praktyce_klin_edu/article/view/69993

Na uwagę zasługuje uwzględnienie ablacji (krioablacji i RFA) w tych wytycznych.

Podsumowanie:

Ablacja termiczna stanowi alternatywę dla częściowej nefrektomii u starszych i/lub obciążonych (np. upośledzona czynność nerek) chorych z pojedynczymi guzami nerek umiejscowionymi w części korowej T1a (III, C).— Przed leczeniem należy wykonać biopsję guza za pomocą metody ablacji termicznej (IV, A).

Szczegółowe wytyczne :

7.1.2. Metody ablacyjne

Jedną z metod leczenia małych guzów nerek (SRM,small renal masses) stanowi ablacja termiczna pod postacią krioablacji (CA, crioablation) lub ablacji prądem o częstotliwości radiowej (RFA, radiofrequency ablation).Dane naukowe dotyczące skuteczności metod ablacji termicznej w leczeniu małych guzów nerek pochodzą głównie z badań retrospektywnych i przeglądów systematycznych.

7.1.2.1. Krioablacja (CA)

Krioablacja może być wykonywana metodą zarówno przezskórną, jak i laparoskopową. Dostępne — głównie retrospektywne — badania porównujące obie techniki nie wskazują na przewagę żadnej z nich pod względem wyników okołooperacyjnych, jak również onkologicznych, poza krótszym czasem hospitalizacji przy zastosowaniu metody przezskórnej [32, 33]. Wyniki badań porównujących częściową nefrektomię (NSS, nephronsparing surgery) wykonywaną różnymi technikami (otwarta, laparoskopowa lub w asyście robota) z CA guza nerki (technika przezskórna lub laparoskopowa) są niejednoznaczne. Część z nich pokazuje brak różnic w odniesieniu do przeżyć całkowitych (OS, overall survival), przeżyć swoistych dla raka (CSS, cancer specificsurvival), przeżyć wolnych od nawrotu nowotworu (RFS,recurrence free survival) i przeżyć wolnych od choroby (DFS, disease free survival), wznowy miejscowej czy progresji do choroby przerzutowej [34, 35], inne zaś wskazują na przewagę NSS [36, 37]. Co warto podkreślić, żadne z opublikowanych badań nie wskazuje na przewagę CA nad NSS w odniesieniu do rokowania. Badania porównujące wyniki okołooperacyjne NSS i CA również są niejednoznaczne. Część spośród nich pokazuje krótszy czas hospitalizacji i mniejszą utratę krwi u chorych poddanych CA [34, 35], przy braku różnic w innych wynikach okołooperacyjnych, takich jak czas powrotu do zdrowia, odsetek powikłań, pooperacyjne stężenie kreatyniny. Na podstawie dostępnych badań nie da się ocenić, która z wymienionych metod wiąże się z mniejszym ryzykiem wystąpienia nowego przypadku przewlekłej choroby nerek.

7.1.2.2. Ablacja prądem o częstotliwości radiowej (RFA)

Podobnie jak w przypadku CA, RFA może być wykonywana przezskórnie lub laparoskopowo. Obie techniki nie wykazują różnic w odniesieniu zarówno do odsetka powikłań, jak i wyników onkologicznych [38–40]. Jedno badanie pokazało wyższy odsetek niekompletnych ablacji przy dostępie przezskórnym niż przy dostępie laparoskopowym[41]. Wyniki badań porównujących RFA i NSS są niejednoznaczne. Jedna z prac wykazała porównywalne OS i CSS dla obu metod leczenia [42]. Z kolei inne badanie wskazuje na lepszy OS u chorych poddanych NSS, ale pacjenci poddani NSS byli młodsi [43]. Przegląd systematyczny [44] wykazał wyższy odsetek miejscowego nawrotu dla RFA w porównaniu z NSS, przy braku różnic w zakresie przerzutów odległych. Przegląd systematyczny z 2018 roku, porównujący ablację termiczną (RFA lub CA) z NSS pokazał wyższe odsetki całkowitej śmiertelnościi śmiertelności specyficznej dla raka dla metodablacyjnych, przy braku różnic w odniesieniu do ryzyka przerzutów i wznowy miejscowej [45]. Metody RFA i NSS nie wykazują różnic w zakresie odsetków powikłań i pooperacyjnego współczynnika filtracji kłębuszkowej (GFR, glomerular filtration rate) [44], natomiast przegląd systematyczny porównujący łącznie techniki ablacyjne (RFA lub CA) z NSS wykazał niższy odsetek powikłań i mniejsze obniżenie GRF dla metod ablacyjnych [45].Dostępne badania porównujące RFA i CA [46, 47] pokazują porównywalne OS, CSS i RFS dla obu technik ablacji termicznej. Odsetki wznowy miejscowej w jednym z badań są wyższe dla RFA [47], w drugim zaś dla CA [46]. Odsetek powikłań pozabiegowych jest porównywalny [46].

Inne techniki ablacyjne, takie jak ablacja za pomocą mikrofal, fal ultradźwiękowych czy ablacja laserowa, ze względu na brak wystarczających dowodów naukowych w leczeniuguzów nerki są uznawane za metody eksperymentalne.

Teaching Interventional Radiology

Dla rezydentów i nie tylko – doskonała strona edukacyjna o radiologii interwencyjnej, z anatomią, podstawami diagnostycznymi i opisem poszczególnych procedur:

TeachingIR.com

Trombektomia mechaniczna w udarach – wyniki ankiety CIRSE

trombektomia udar

Wg ankiety przeprowadzonej przez CIRSE w większości europejskich ośrodków trombektomię mechaniczną w udarach wykonują radiolodzy interwencyjni lub neuroradiolodzy. W dużej części są to ośrodki uniwersyteckie lub inne szpitale o najwyższym stopniu referencyjności, powyżej 400 łóżek. W ponad 52% szpitali wykonuje się 5 lub mniej tego typu zabiegów miesięcznie. Autorzy podkreślają konieczność poprawy dostępności do szkoleń w tym zakresie dla radiologów interwencyjnych.

https://link.springer.com/article/10.1007/s00270-020-02469-7

Podawanie leków do guza pod kontrolą badań obrazowych

Wygląda na to, że radiologia interwencyjna poszerzyła swoje możliwości o kolejną grupę zabiegów. Chodzi o podawanie leków bezpośrednio do guzów. Przykładem takiego leku jest zmodyfikowany genetycznie wirus onkolityczny T-VEC stosowany w leczeniu czerniaka. Okazuje się jednak, że obecnie prowadzonych jest ponad 20 badań klinicznych na lekami podawanymi doguzowo. Dotyczą one głównie czerniaka, mięsaka i w mniejszym stopniu raka jajnika, piersi i jelita grubego.

W artykule w JAMA Network Open oceniono, że taki sposób podawania leków jest bezpieczny – powikłania pojawiły się w 2-4% przypadków i żaden z nich nie wynikał z powodów technicznych, a raczej z natury samego leku.

Radioembolizacja HCC bez oceny przecieku płucnego?

Journal of Hepatology radioembolizacja
radioembolizacja HCC

Radioembolizacja jest jedną ze skutecznych metod leczenia raka wątrobowokomórkowego.

Przed zabiegiem leczniczym należy ocenić ewentualny przeciek do płuc i związaną z nim dawkę promieniowania na jaki płuca byłyby narażone. Wykonuje się to poprzez podanie dotętnicze albumin znakowanych technetem.

W nowym artykule w Journal of Hepatology autorzy oceniają, że u niektórych pacjentów z małymi guzkami HCC etap ten może być pominięty.